Ruch Autonomii Śląska negatywnie w sprawie Ronda Żołnierzy Niezłomnych. Lepsi lokalni patroni

Racibórz, 10.02.2017

Urząd Miasta Racibórz,
Wydział Dróg Miejskich
ul. Króla Stefana Batorego 6
47-400 Racibórz
drogimiejskie@um.raciborz.pl

Jako mieszkańcy Raciborza i powiatu raciborskiego pragniemy skorzystać z odbywających się konsultacji społecznych w sprawie uchwały Rady Miasta Raciborza, nadającej rondu na placu Mostowym w Raciborzu nazwy "Żołnierzy Wyklętych" i negatywnie zaopiniować projekt uchwały.

Nie jest naszym zamiarem wdawać się w spory o rolę tzw. "Żołnierzy Wyklętych" w historii Polski i poddawać ich ocenie ponieważ sporów i kontrowersji wobec nich jest już w bieżącej debacie publicznej wystarczająco i sami Polacy nie są zgodni co do ich oceny. Negatywnie odnosimy się do projektu uchwały tylko z jednego powodu: uważamy, iż w pierwszej kolejności miejscom/obiektom w przestrzeni publicznej powinno nadawać się nazwy-patronaty związane bezpośrednio z ich otoczeniem i jego historią, z regionem i ludźmi, którzy byli w szczególny powiązani z nazywanym miejscem/obiektem. "Żołnierze Wyklęci" są natomiast związani z Raciborzem co najwyżej marginalnie, ich działania prawdopodobnie nie były związane z Raciborzem, nawet w mało znaczącym stopniu.

W Polsce znajdzie się na pewno wiele innych, zresztą dużo lepszych miejsc do ewentualnego upamiętniania "Żołnierzy Wyklętych" niż górnośląskie miejscowości - np. województwa Świętokrzyskie, Małopolskie, Lubelskie, i inne z którymi to ci żołnierze byli bezpośrednio związani. W naszej małej ojczyźnie mamy wiele innych godnych przywołania patronatów - patronatów, które ze względu na swoją lokalność, regionalność mogą integrować wszystkich mieszkańców żyjących w Raciborzu i okolicy. Nasze propozycje są następujące:

1. "Rondo Książąt Raciborskich" - w roku 2017 obchodzimy 800-lecie Raciborza, a brak w naszym mieście poza dwoma peryferyjnymi ulicami w Raciborzu-Oborze dostatecznego upamiętnienia tych, którzy rządzili Raciborzem i księstwem raciborskim. Wspólne upamiętnienie wszystkich książąt raciborskich mogło by te niedostatki w pewnym stopniu nadrobić. A byli to "nasi" wspólni książęta, rządzili ziemią, na której teraz mieszkamy i każdy z nich mimo ludzkich niedoskonałości wniósł swoją mniejszą lub większą cegiełkę w rozwój miasta na przestrzeni wieków. Jako, że pojawiły się plany, by 800-lecie uświetnił aktualny książę raciborski, można by połączyć jego wizytę z uroczystością nadawania nazwy "Książąt Raciborskich", był by to symboliczny ukłon, w stronę wszystkich dotychczasowych Książąt. Bliskość zamku książęcego też wydaje się naturalnym argumentem za proponowaną nazwą. Przestrzegamy też przed ewentualnym arbitralnym wybieraniem sposród Książąt Raciborskich tylko tych "godniejszych" i ograniczaniu nazewnictwa np. tylko do piastowskich książąt - nie zubażajmy naszej historii!

2. "Rondo ks. Augustyna Weltzla" - ksiądz Augustyn Weltzel był XIX-wiecznym dziejopisarzem, bardzo płodnym w dzieła historyczne dotyczące historii górnośląskich miejscowości oraz rodów szlacheckich. Opisał m.in. dzieje Raciborza i okolicznych miejscowości, sam mieszkał i pracował w Tworkowie pod Raciborzem. W Raciborzu uhonorowano go już wprawdzie nadając jego imię Gimnazjum przy ul. Żorskiej, jednak w związku z reformą szkolnictwa i likwidacją Gimnazjów patronat ks. Weltzla zniknie najprawdopodobniej razem ze zlikwidowaniem szkoły. Ksiądz Weltzel wciąż pozostaje też mało znaną postacią historyczną, a w tym roku przypadają: okrągła, 200. rocznica jego urodzin oraz 120. rocznica śmierci - związku z tym jest dobry moment na dalsze upamiętnienie naszego regionalnego "Górnośląskiego Tacyta", jak nazywano Księdza. Jest to postać, która może integrować mieszkańców powiatu raciborskiego, ponieważ jego dzieła uchodzą za obiektywne i były doceniane zarówno przez Polaków jak i przez Niemców oraz Czechów.

3. "Rondo Górnośląskie" - nazwa ta ma przypominać, że Racibórz leży właśnie w sercu Górnego Śląska, o czym się czasem zapomina, traktując go nieraz nawet jako część mitycznej "Opolszczyzny", czy też zawężając pojęcie Górnego Ślaska do okręgu przemysłowego w okolicy Katowic. To również za sprawą księcia Mieszka Plątonogiego, który za swoją siedzibę obrał właśnie Racibórz, dokonano podwalin pod podział Śląska na Górny i Dolny; Racibórz był niejako pierwszą stolicą Górnego Śląska. W końcu, Górny Śląsk to region, w którym mieszkamy, z którym mogą identyfikować i utożsamiać się wszyscy tu żyjący, Polacy, Niemcy, Ślązacy, Morawcy a także osoby o innych tożsamościach - jest to nasza mała ojczyzna, i to właśnie ona łączy nas wszystkich.

Wyrażamy nadzieję, że Rada Miejska weźmie pod uwagę naszą opinię.

Z wyrazami szacunku,
Krzysztof Grzesik, członek Ruchu Autonomii Śląska z Raciborza Kamil Kotas, członek Ruchu Autonomii Śląska z powiatu raciborskiego