W Raciborzu o afazji. Konferencja w Słonecznej Krainie

Dzieci z afazją trzeba trochę traktować, jakby uczyły się mówić w obcym języku – tymi słowami powitała wszystkich zgromadzonych gości dyrektor Słonecznej Krainy, Marzenna Mruk- Otulak. Celem konferencji było przybliżenie rodzicom problemu jakim jest afazja już od pierwszych lat życia dziecka. Mówi się, że gaworzące dziecko to radość dla rodzica, a mówiący dwulatek napawa dumą. Prawidłowy rozwój mowy to znak dla opiekunów malucha, że rozwój dziecka przebiega bez zastrzeżeń. A co, jeśli dziecko nie mówi? Jak reagować, gdy dziecko 3-letnie lub 5- letnie posługuje się jedynie pojedynczymi słowami lub tylko sylabami. Czy jeszcze czekać? NIE! To może być afazja.

Afazja często mylona jest ze spectrum autyzmu, mutyzmem czy alalią. Dlatego bardzo ważna jest dokładna diagnostyka dziecka, a następnie szyta na miarę terapia. Pamiętać należy, że przy afazji najczęściej zaburzone jest także przetwarzanie słuchowe, koncentracja uwagi, szybka męczliwość, ale także mogą dołączyć do tego trudności emocjonalne. W trakcie konferencji Izabela Dąbrowska-Hula z Centrum Terapii Dziecięcej Wyspa przedstawiła różne terapie dla dzieci z afazją w przedszkolu i szkole oraz omówiła zabiegi elektrostymulacji wśród małych pacjentów z wyzwaniami.

Zabiegi elektrostymulacji dzięki odpowiednio dobranym parametrom wspomagają kompleksowe leczenie pacjentów z zaburzeniami logopedycznymi. Pobudzają do pracy i skutecznie wzmacniają mięśnie twarzy, jamy ustnej, gardła i krtani, zapobiegając ich zanikaniu, w rezultacie usprawniają proces połykania oraz oddychania. Poprawiają również zdolność domykania warg, a także napięcie różnych mięśni w sferze orofacjalnej, co ma również wpływ na prawidłowy transport pokarmu w jamie ustnej i odruch połykania.

Podkreśliła również, że zabiegi te są metodą wspomagającą w stałej terapii logopedycznej lub neurologopedycznej pacjentów. Bardzo ważne jest, aby równolegle z przebiegiem sesji elektrostymulacji, rodzice intensywnie i regularnie wykonywali ćwiczenia wg. wskazań terapeuty prowadzącego.

Kolejnym punktem spotkania był wykład Sabiny Dudy z Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Województwa Śląskiego w Raciborzu dotyczący diety dzieci ze specjalnymi potrzebami w tym z afazją. Prelegentka podkreśliła, iż wśród wielu czynników zaburzających prawidłowy rozwój mowy wymienia się m.in. zbyt długie karmienie dzieci pokarmami rozdrobnionymi (papkami), korzystanie z butelek do 3. r.ż., używanie smoczków powyżej 1. r.ż. Dzieci, które otrzymują pokarm w formie płynnej, nie gryzą i nie żują, nie ćwiczą narządów mowy. Niska sprawność narządów artykulacyjnych: warg, języka, żuchwy, policzków, podniebienia miękkiego skutkuje nieprawidłową wymową, a czasem wręcz niezrozumiałą mową.

W przypadku dzieci ze specjalnymi potrzebami problem związany z dietą jest bardziej złożony. W zależności od stopnia niepełnosprawności, ilości przyjmowanych leków oraz ogólnego stanu zdrowia dietetyk pomoże rodzicom dobrać odpowiednie menu dla dziecka, tak aby miało ono jak najlepszy wpływ na jego rozwój. Obecnie, z powodu niewłaściwie dobranej diety, wiele dzieci cierpi z powodu otyłości, alergii, nietolerancji pokarmowej, z której rodzice często nie zdają sobie sprawy. Kolejne problemy wiążą się z wybiórczością pokarmową, a co za tym idzie niechęcią dzieci np. do warzyw czy owoców, ze spożywaniem posiłków o określonej konsystencji czy jedzeniem tylko dwóch-trzech konkretnych potraw. Wielu rodziców podejmuje próby wprowadzenia diety, jednak duża część szybko się zniechęca, widząc, jakie wiążą się z tym problemy i wyrzeczenia. Należy podkreślić, że jest to proces długotrwały i nie przynoszący oczekiwanych efektów w krótkim czasie. W przypadku dzieci niepełnosprawnych często trzeba zastosować dietę bezglutenowa w połączeniu z dietą bezkazeinowej, co stanowi nie lada problem dla rodziców. Jednak najtrudniejszym problemem związanym z wprowadzaniem diet i nowych nawyków żywieniowych do jadłospisu dzieci jest ich niechęć do spożywania nowych potraw. W zależności od rodzaju i stopnia niepełnosprawności dzieci mają swoje fiksacje związane z jedzeniem, niektóre najchętniej jadłyby tylko mięso, inne nie wezmą do ust żadnego warzywa, jeszcze inne będą jadły produkty wyłącznie w określonych kolorach – takich przypadków jest bardzo wiele. Tak naprawdę zmiana nawyków żywieniowych z dnia na dzień może spowodować u dziecka syndrom odstawienia, który może objawiać się ciągłym płaczem lub krzykiem trwającym nawet kilka tygodni, dlatego też rodzice muszą być zdeterminowani i silni psychicznie.

Ostatnim punktem konferencji było omówienie form pomocy dla rodziców dzieci o indywidualnych potrzebach już od pierwszych dni życia dziecka. Wsparcie udzielane rodzicom dziecka z niepełnosprawnością powinno być wieloaspektowe i wielowymiarowe. Zdajemy sobie sprawę z faktu, iż wielu rodziców nie wie, gdzie się udać i co zrobić, jeśli zauważają problem z funkcjonowaniem dziecka. Słoneczna Kraina przygotowała dla rodziców ulotkę stanowiącą bazę pomocnych instytucji, lekarzy oraz terapeutów.