Powstanie samodzielnej kuracji NSPJ na Nowych Zagrodach

Znamienne, że Nowe Zagrody, choć były dużą wsią, nie miały własnego domu Bożego. Początkowo wchodziły w skład parafii św. Mikołaja. W 1860 roku włączono je z Bronkami do parafii miejskiej, do kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, który nosił niemiecką nazwę Liebfrauenkirche. Było to zapewne podyktowane faktem, iż 1 stycznia 1860 roku Nowe Zagrody, mające prawie 1,5 tysiąca mieszkańców, stały się częścią Raciborza. Stara Wieś liczyła wówczas ponad 2600 obywateli, a miasto ponad 10.000. Przez stulecia mieszkańcy Nowych Zagród musieli chodzić do kościoła w Starej Wsi, choć mieli bliżej do miasta.

Wspomniano, że na skutek znacznego zwiększenia liczby parafian kościół farny został w 1892 roku znacznie powiększony przez dobudowę kaplicy Różańca świętego. W latach 20. XX wieku grupa mieszkańców Nowych Zagród zawiązała porozumienie, którego celem miało być zbudowanie kościoła dla tej dzielnicy. Proboszcz miejski, ks. Georg Schulz, w 1930 roku powołał stowarzyszenie budowy katolickiego kościoła w Nowych Zagrodach (Katholischer Kirchbauverein Neugarten) z zadaniem zebrania funduszy. Do stowarzyszenia wstąpiło z czasem trzysta osób. Płacili składki w wysokości marka co kwartał. Zebrane fundusze pozwoliły na przygotowanie projektu architektonicznego.

Szczęśliwym zbiegiem okoliczności ulicę Warszawską nie poprowadzono prosto. Na wysokości Wczasowej skierowano ją w kierunku obecnego placu Konstytucji 3 Maja. Na końcu prostego odcinka Warszawskiej, obok przepływającej Psiny, powstała działka, którą wybrano na lokalizację świątyni. Od Wiktora Krmera kupiła ją parafia miejska. Później powiększono ją przez dokupienie od miasta dalszych 30 arów. 10 czerwca 1934 roku proboszcz z fary wbił łopatę w ziemię i rozpoczęły się wykopy pod fundamenty. 25 listopada wmurowano kamień węgielny zawierający dokument fundacyjny.

Projekt opracował wytrawny architekt Otto Lindner ze Stuttgartu. Jego koncepcja przewidywała wzniesienie bryły zupełnie niespotykanej w Raciborzu, a nawet na Śląsku. Miała powstać rotunda nakryta kopułą wspartą na dwudziestu filarach. Konstrukcja miała być żelbetowa. Trudności występowały już przy fundamentach. Pobliska Psina przez stulecia wpływała bowiem na pobliskie grunty, które były niezbyt stabilne, co wymagało dodatkowego kosztownego wzmocnienia posadowienia. Zastosowana technologia wymagała wykonania 20 filarów, na których miała być wsparta kopuła oraz statycznie ściany zewnętrzne w trybie ciągłym. Przez kilka dni przez całą dobę wylewano ogromne ilości cementu do oszałowań. O skali przedsięwzięcia świadczyć mogą koszty wzniesienia murów. Wynosiły 250.000 marek Rzeszy. Dach pokryto specjalnymi dachówkami dostosowanymi do parametrów kopuły. Obok bryły kościoła wzniesiono wieżę, połączoną z budynkiem głównym kaplicą.

W połowie 1935 roku można było przystąpić do robót we wnętrzu. Ołtarz umieszczono na amfiteatralnym podwyższeniu. Nad ołtarzem na ścianie zawieszono grupę Ukrzyżowania ponadnaturalnej wielkości a także rzeźby czterech aniołów, sprawiających wrażenie, że są w locie. Są dziełem Emila Sutora. W nawie głównej umieszczono ławki. Z każdego miejsca nawy otoczonej krużgankiem doskonale widoczny jest ołtarz. Za ołtarzem zaprojektowano dwie połączone ze sobą kaplice i zakrystię. Jedna z kaplic służy jako pomieszczenie do słuchania spowiedzi. Ta część kościoła ma dolną kondygnację z dużą salą zebrań. Zewnętrzna bryła przyciąga wzrok przez niezwykłość rotundy. Główny portal od strony Warszawskiej, składający się z trzech dużych drzwi w formie arkad, ozdobiono dużymi rzeźbami i łacińskim napisem. Uwagę zwraca faktura tynku zewnętrznego. Budynek, choć niezwykły co do kształtu, jest uznawany za bardzo udane osiągnięcie architektury sakralnej.

Już 20 października 1935 roku odbyła się konsekracja kościoła, której dokonał książę biskup wrocławski, kardynał Adolf Bertram, nadając mu patrocinium Najświętszego Serca Pana Jezusa (Herz-Jesu-Kiche). Przy tej okazji proboszcz raciborskiej fary, Georg Schulz, główny orędownik budowy kościoła, został przez kardynała mianowany dziekanem honorowym. Trzeba nadmienić, że nowy kościół zlokalizowano na granicy zasięgu parafii św. Mikołaja w Starej Wsi. Spowodowało to pewne niesnaski między ks. Schulzem a proboszczem starowiejskiem, ks. prałatem Carlem Ulitzką, który demonstracyjnie nie brał udziału w uroczystościach konsekracji nowej świątyni.

Kościół był jednak tylko kolejnym, obok świątyni św. Jakuba, kościołem filialnym parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Proboszcz Schulz starał się o erygowanie tu przynajmniej kuracji duszpasterskiej. Decyzją kardynała Adolfa Bertrama, 1 marca 1937 roku, utworzono samodzielną duszpastersko kurację w obrębie parafii miejskiej. Kuracja, której granice dokładnie określono, obejmowała 6000 wiernych. Kuratusem mianowano wikarego z fary, następnie prefekta seminarium duchownego we Wrocławiu, ks. Jana Posta. W wyniku nalotów z 1945 roku kościół poważnie uszkodzono. Zniszczony był dach i kilka pól kopuły. Konstrukcja żelbetowa była na tyle solidna, że filary nie uległy uszkodzeniom. Pierwszą mszę św. odprawiono 20 maja 1945 roku z udziałem zaledwie 40 wiernych. Kościół odbudowano. Ma doskonałą akustykę. Odbywają się tu koncerty kolęd i pastorałek.

Paweł Newerla, Dzieje Raciborza i jego dzielnic