Racibórz i ziemia raciborska w okresie wielkiej wojny 1914-1918 cz. 26

Sprzedaż miejska

Pod koniec 1915 roku raciborski Anzeiger informował tak jak prawie codziennie o miejskiej sprzedaży, tym razem prawdziwego szarego mydła. Miała on miejsce 28 grudnia 1915 roku we wspomnianej rzeźni. Wszyscy mieszczanie, którzy posiadali ogólne karty zaopatrzeniowe wystawione w ratuszu, mogli kupić jedno duże (ok. 8 funtów) lub 2 małe (ok. 2 funtów) kawałki mydła w cenie 90 fenigów za funt. Równocześnie z mydłem przebiegała sprzedaż wędzonej słoniny w cenie 2 marek za funt. Raciborscy kupcy, którzy chcieli zaopatrzyć w słoninę swoje sklepy, mieli w najbliższych dniach złożyć swe zapotrzebowanie w magistracie. Informowano też, że prawdopodobnie jeszcze przed nowym rokiem będą sprzedawane dopiero co sprowadzone z eksportu masło oraz skrobia ziemniaczana. Jeszcze raz należy podkreślić, że ogromna ilość ogłoszeń o miejskiej sprzedaży na karty jest wyraźnym sygnałem tego, że miasto starało się zapewnić swym obywatelom możliwość zakupy wielu, w zasadzie większości potrzebnych w codziennym życiu towarów. Co równie ważne, starano się ustalać ceny, które byli w stanie zapłaci wszyscy, także ci biedniejsi.

Ślązacy na froncie

Tradycyjnie w okresie świątecznym znajdująca się na froncie francuskim 12 śląska dywizja VI korpusu armii organizowała koncerty muzyczne. Cieszyły się one tak dużą popularnością, że musiano je siedmiokrotnie powtarzać. Koncerty przebiegały pod batutą kapelmistrza Gniesera z 23 pułku piechoty z Nysy. Chór muzyczny składał się z żołnierzy wspomnianego 23 pułku oraz śpiewaków z 62 pułku z Koźla i Raciborza. Podczas ostatniego koncertu obecny był dowódca dywizji generał – porucznik Martin Chales de Beaulieu. W opinii wszystkich żołnierzy koncert był bardzo udany, co ważniejsze był chwilą kompletnego oderwania się od spraw frontowych, ciągłej konfrontacji z cierpieniem i śmiercią, prawdziwym wprowadzeniem w świąteczny nastrój.

Rok 1915, pierwszy pełny rok wojny dobiegał końca. Prowadzona na froncie zachodnim wojna pozycyjna, prawie całkowite, chwilowe niestety wyczerpanie amunicji, miliony rannych i zabitych doprowadziło do znużenia walczących stron.

Rok 1915 na froncie zachodnim

Rok ten nie przyniósł rozstrzygnięcia. Wspomniane wyżej milionowe straty były głównie dziełem artylerii, która pustoszyła i kompletnie niszczyła całe połacie Francji i innych krajów, w których przebiegały działania tej wojny.

Na froncie zachodnim widoczny był szybki rozwój taktyki i metod walki pozycyjnej i ataków na pozycje wroga. O wojnie w okopach napisano „ …Wojna pozycyjna w okopach utrwaliła się najmocniej i najstraszniej w pamięci, stała się niejako strasznym symbolem tej wojny. To właśnie w okopach miliony europejskich mężczyzn przeżyło nieraz cztery lata swego życia“. Jak napisał w swych wspomnieniach generał Foch, wojna ta przyniosła kryzys sztuki wojennej, na miejsce niegdysiejszych bitew na czoło wysunęły się trwające bez końca oblężenia.

Na początku 1915 roku doszło do bitwy w Szampanii. Nowy, straszny rodzaj śmierci przyniosło ze sobą użycie gazów bojowych, które miało po raz pierwszy miejsce 22 kwietnia 1915 roku pod Ypern.

Liczba zabitych żołnierzy wzrosła zastraszająco podczas tzw. Wielkiej ofensywy, jesiennej bitwy w Szampanii (od 22 września do 6 listopada), kiedy to stoczono pierwszą chyba, wielką bitwę materiałową.

Rok 1915 na froncie wschodnim

W związku z tym, że siły państw centralnych nie wystarczały na skuteczną walkę na dwóch frontach, dowództwo niemieckie podjęło zamiar pokonania Rosji. Na froncie wschodnim, ze względu na ogromne przestrzenie, trwała jeszcze wojna ruchoma. Po początkowych niepowodzeniach wojska niemiecko – austriacko – węgierskie zwyciężyły ostatecznie w bitwie zimowej w Karpatach. W ofensywie czerwcowej wojska niemieckie zdobyły Warszawę, Brześć Litewski, Grodno i Wilno docierając aż do bagien Prypeci. W Galicji zaś Rosjanie powstrzymali ofensywę wojsk państw centralnych, nie byli jednak w stanie przerwać frontu. Na przełomie lat 1915/16 także front wschodni, jak się mogło wydawać, stawał się coraz bardziej statycznym, pozycyjnym.

Włochy przystępują do wojny

W wyniku przystąpienia do wojny Włoch po stronie ententy powstał nowy front włosko – austriacki w Alpach w Tyrolu Południowym. Okazał się on dosyć nieruchliwym, po wielu bitwach nad rzeką Isonzo front nie uległ znacznej zmianie. W wyniku ofensywy alianckiej w Cieśninie Dardanele oraz przystąpienia do wojny Bułgarii po stronie państw centralnych front turecki zyskał bardzo na znaczeniu. Wojska państw centralnych pokonały do końca 1915 roku Serbię, Montenegro i Bułgarię uzyskując cenne bezpośrednie połączenie lądowe z Turcją. Jako reakcja na ten fakt wojska ententy weszły do Grecji i pomogły resztkom armii serbskiej, które znalazły się w Grecji.

18 lutego 1915 roku Niemcy ogłosiły wojnę podwodną przeciw statkom cywilnym, 7 maja zaś niemiecka łódź podwodna (U-Boot) U 20 zatopiła brytyjski liniowiec pasażerski Lusitania. 1198 pasażerów, w tym prawie 100 dzieci zginęło. 127 ofiar było Amerykanami. Trzeba przyznać, że wojny podwodnej domagali się generałowie w nadziei, że zmieni ona jej przebieg. Była to jednak całkowicie nierealna, zupełnie wyolbrzymiona i rozbuchana koncepcja.

Cdn. Renata Piotr Sput 

W galerii:

Piękne malowidła ścienne z czasów ułańskich i huzarskich z miejscami bitew, które znajdowały się w ujeżdżalni kompleksu stajennego. Zdj. Piotr Sput

Piękne malowidła ścienne, które znajdowały się w ujeżdżalni kompleksu stajennego. Zdj. Piotr Sput

Wnętrze stajni na Ostrogu, w których w czasach świetności stało ponad sto koni. Zdjęcia Piotr Sput

Zdjęcia z rozebranych obecnie częściowo stajni kawaleryjskich na Ostrogu. Zdjęcia Piotr Sput