Zmiany w ochronie drzew i krzewów

Poniżej znajdują się najważniejsze zmiany wprowadzone do ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody na mocy ustawy z 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy o lasach (Dz. U. poz. 2249)

Zezwolenia:
- zezwolenie na usunięcie drzew rosnących w pasie drogowym dróg publicznych nie podlega uzgodnieniu z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska;
- zezwolenie na usunięcie drzew lub krzewów nie jest wymagane w odniesieniu do:
1. drzew lub krzewów (bez względu na wymiary i gatunek), które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej,
2. drzew lub krzewów usuwanych w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego,
3. krzewu albo krzewów rosnących w skupisku o powierzchni do 25 m2,
4. drzew, których obwód pnia na wysokości 130 cm nie przekracza 100 cm (dotyczy topoli, wierzb, kasztanowca zwyczajnego, klonu jesionolistnego, klonu srebrzystego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego) oraz 50 cm (dotyczy pozostałych gatunków drzew).

Wszystkie sytuacje, w których nie jest wymagane zezwolenie, zawiera art. 83f ust. 1 ustawy o ochronie przyrody.

Dodatkowo rada gminy w drodze uchwały może wprowadzić inne odstępstwa od konieczności uzyskania zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów. Przy sporządzeniu projektu uchwały rada gminy zapewnia możliwość udziału społeczeństwa, na zasadach i w trybie określonych w ustawie z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Odstępstwa od obowiązku uzyskania zewolenia na wycinkę drzew i krzewów nie wyłączają stosowania odrębnych przepisów (np. dotyczących ochrony zabytków, obszarów chronionych, ochrony gatunkowej itp.), w tym konieczności uzyskiwania stosownych zezwoleń.

Opłaty
- opłatę za usunięcie drzewa ustala się mnożąc liczbę centymetrów obwodu pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm i stawkę opłaty;
- opłatę za usunięcie krzewu ustala się mnożąc liczbę metrów kwadratowych powierzchni gruntu pokrytej usuwanymi krzewami i stawkę opłaty;
- wysokość stawek opłat określa rada gminy w drodze uchwały, jednolicie dla wszystkich drzew lub krzewów albo je różnicując;
- stawki te nie mogą przekroczyć odpowiednio 500 zł dla drzew i 200 zł dla krzewów, jednak gdy rada gminy nie określi opłat stosuje się maksymalne wysokości;
- podwyższone zostały wymiary drzew i krzewów, w odniesieniu do których nie pobiera się opłat w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania innego niż rolnicze, zgodnego z przeznaczeniem terenu, określonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;
- w tym przypadku dla drzew zwolnienie z opłat obowiązuje, jeśli obwód pnia mierzonego na wysokości 130 cm nie przekracza:
1. 120 cm (było 75 cm) – dotyczy topoli, wierzb, kasztanowca zwyczajnego, klonu jesionolistnego, klonu srebrzystego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego,
2. 80 cm (było 50 cm) – dotyczy pozostałych gatunków drzew;
- dla krzewu lub krzewów rosnących w skupiskach zwolnienie z opłat obowiązuje, jeśli pokrywają grunt o powierzchni do 50 m2 (dotychczas kryterium tym był wiek – do 25 lat).

Wszystkie sytuacje, w których nie jest pobierana opłata, zawiera art. 86 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody.

Rada gminy w drodze uchwały może określić, że opłat za usunięcie drzewa lub krzewu nie nalicza się także w przypadku innych drzew lub krzewów.

Kary:
- administracyjną karę pieniężną za usunięcie drzew lub krzewów bez zezwolenia albo zgody posiadacza nieruchomości, bądź za zniszczenie drzew, ustala się jak dotychczas w wysokości dwukrotnej opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu;
- nowością jest sytuacja jeśli usunięcie drzewa lub krzewu jest zwolnione z obowiązku uiszczenia opłaty, wtedy administracyjną karę pieniężną ustala się w wysokości takiej opłaty, która byłaby ponoszona gdyby takiego zwolnienia nie było (art. 89 ustawy o ochronie przyrody) - dotychczas kara ta wynosiła dwukrotność opłaty.

Przepisy przejściowe (art. 4 ustawy z 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy o lasach)

Do postępowań w sprawach o wydanie zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów, wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną przed 1 stycznia 2017 r., stosuje się przepisy nowe. Chyba że opłata za usunięcie drzewa naliczona na ich podstawie byłaby wyższa niż opłata naliczona na podstawie przepisów dotychczasowych.

Do postępowań w sprawach o nałożenie administracyjnej kary pieniężnej, wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną przed 1 stycznia 2017 r., stosuje się przepisy nowe. Chyba że kara pieniężna wymierzona na podstawie przepisów dotychczasowych, byłaby względniejsza.

W sprawach, w których wniosek o uzgodnienie projektu decyzji na usunięcie drzewa w pasie drogowym drogi publicznej wpłynął do regionalnej dyrekcji ochrony środowiska (rdoś) do 31 grudnia 2016 r. i nie został jeszcze rozpatrzony, RDOŚ powinien umorzyć postępowanie w związku z brakiem podstawy prawnej (art. 105 par. 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego).

Jeśli jednak taki wniosek wpłynął po wejściu w życie nowych przepisów, czyli od 1 stycznia 2017 r., RDOŚ powinien wydać postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania, w związku z brakiem podstawy prawnej (art. 61a Kodeks postępowania administracyjnego).

Wycinka drzew lub krzewów a ochrona gatunkowa
Wycinka drzew lub krzewów a ochrona obszarowa i inne obiekty chronione
Wycinka drzew lub krzewów na nieruchomościach objętych ochroną konserwatora zabytków

fot.: pixabay.com