Jakie kwestie należy wziąć pod uwagę, zakładając działalność gospodarczą i wybierając odpowiednią formę prawną firmy?

Rodzaje firm

Istnieją różne formy prowadzenia działalności gospodarczej, można wyróżnić następujące formy:

1. indywidualna działalność gospodarcza (samozatrudnienie, jednoosobowa działalność gospodarcza),
2. Spółki handlowe - spółki kapitałowe (z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjna)
3. Spółki osobowe (jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna) oraz spółki cywilne.

Każda z wymienionych form ma swoje specyficzne cechy, a wybór odpowiedniej zależy od sytuacji indywidualnej oraz oczekiwań.

Różnice między nimi można określić na podstawie kilku głównych kryteriów. Pierwszym z nich jest odpowiedzialność za zobowiązania. W przypadku indywidualnej działalności gospodarczej, przedsiębiorca odpowiada za zobowiązania swoją osobą, podczas gdy w spółkach kapitałowych odpowiedzialność ograniczona jest do wkładu w kapitale. W przypadku spółek osobowych, odpowiedzialność może być nieograniczona lub ograniczona w zależności od formy spółki.

Kolejnym ważnym kryterium jest wymagany kapitał na start. W przypadku indywidualnej działalności gospodarczej, nie ma takiego wymogu, natomiast w przypadku spółek kapitałowych istnieje konieczność wniesienia określonej kwoty kapitału zakładowego.

Forma opodatkowania i księgowości to kolejne ważne kryteria. W przypadku indywidualnej działalności gospodarczej, przedsiębiorca odpowiada za swoje podatki i prowadzi samodzielnie księgowość. W spółkach kapitałowych i osobowych, księgowość jest prowadzona z reguły przez biuro rachunkowe, a forma opodatkowania zależy od formy prowadzonej działalności.

Forma reprezentacji to kolejny istotny element, który różni poszczególne formy prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku indywidualnej działalności gospodarczej, przedsiębiorca reprezentuje sam siebie, podczas gdy w spółkach reprezentacja zależy od formy spółki oraz statutu.

Wynagrodzenie to ostatnie kryterium, które różni poszczególne formy prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku indywidualnej działalności gospodarczej, przedsiębiorca pobiera wynagrodzenie w formie wypłaty zysku. W spółkach kapitałowych i osobowych, wynagrodzenie zależy od formy spółki oraz statutu.

Niezależnie od wybranej formy prowadzenia działalności gospodarczej, istotnym elementem jest fachowa księgowość. Dlatego sprawdź: https://www.ifirma.pl/ksiegowosc-online

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Jeśli chcesz założyć jednoosobową działalność gospodarczą, musisz złożyć wniosek CEIDG. Może to zrobić osoba fizyczna, która zostaje właścicielem firmy i ponosi pełną odpowiedzialność majątkową za jej działania, w tym również jej małżonek, jeśli nie ma między nimi rozdzielności majątkowej. Nazwę firmy stanowi imię i nazwisko właściciela oraz opis działalności.

Nie jest wymagany kapitał początkowy, aby rozpocząć działalność.

Jeśli chodzi o formę opodatkowania i księgowość, to wybór formy opodatkowania wpływa na rodzaj księgowości. Przychody w danym roku obrotowym nie przekraczające 2 milionów euro umożliwiają prowadzenie uproszczonej księgowości. Przedsiębiorca jest podatnikiem PIT oraz może płacić VAT.

Tylko właściciel ma prawo do reprezentowania swojej firmy.

Wynagrodzenie obejmuje dochód osiągnięty z prowadzonej działalności gospodarczej.

Spółka cywilna

W spółce cywilnej, odpowiedzialność za zobowiązania spoczywa na co najmniej dwóch wspólnikach, którzy założyli firmę. Aby założyć działalność gospodarczą, każdy ze wspólników musi zarejestrować się w CEIDG i REGON. Spółka cywilna nie ma osobowości prawnej, co oznacza, że wszyscy wspólnicy odpowiadają swoim majątkiem.

Kapitał na start nie jest wymagany w spółce cywilnej. W zależności od wysokości przychodów, istnieje możliwość prowadzenia uproszczonej księgowości (przy przychodach poniżej 2 mln euro) lub pełnej księgowości.

Niezależnie od sytuacji, każdy wspólnik odpowiada za siebie, a osiągnięty dochód jest dzielony między wszystkich wspólników.

Spółka partnerska

Spółka partnerska to forma prowadzenia działalności gospodarczej, w której co najmniej dwie osoby wykonujące wolny zawód (np. lekarze) odpowiadają za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem. Nazwa firmy powinna zawierać nazwisko jednego z partnerów wraz z dopiskiem "i partnerzy" lub "spółka partnerska". Spółka partnerska nie ma osobowości prawnej.

Do założenia spółki partnerskiej nie jest wymagany żaden kapitał początkowy. Jeśli roczne przychody spółki nie przekroczą 2 milionów euro, możliwe jest prowadzenie księgowości uproszczonej. W przypadku większych przychodów obowiązuje pełna księgowość.

W spółce partnerskiej każdy z partnerów ma prawo do reprezentowania spółki. Partnerzy rozliczają koszty uzyskania przychodu proporcjonalnie do swoich zysków.

Spółka jawna

Spółka jawna jest formą działalności, która wymaga rejestracji w KRS. Aby założyć taką spółkę, potrzebni są co najmniej dwaj wspólnicy - osoby fizyczne, osoby prawne lub ułomne osoby prawne. Każdy z tych wspólników odpowiada za zobowiązania spółki swoim majątkiem w sposób solidarny z pozostałymi wspólnikami.

Nie jest wymagany kapitał początkowy, aby rozpocząć działalność w formie spółki jawnej. Księgowość jest uproszczona, jeśli przychody spółki nie przekroczą 2 milionów euro, a forma opodatkowania jest uzależniona od osiąganych przychodów.

Każdy z wspólników spółki jawnej odpowiada za siebie i nie jest potrzebna specjalna forma reprezentacji. Wynagrodzenie każdego wspólnika jest równe i zależy od udziału w spółce.

Spółka komandytowa

Spółka komandytowa to forma biznesowa, która wymaga rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym i co najmniej dwóch wspólników: komplementariusza, który ponosi pełną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, oraz komandytariusza, który odpowiada tylko do wysokości swojego wkładu, określonego w umowie. Nazwa spółki powinna zawierać nazwisko lub firmę komplementariusza oraz oznaczenie "spółka komandytowa". Ważne jest, że spółka komandytowa nie ma osobowości prawnej.

Nie jest wymagany kapitał początkowy, ale spółka musi prowadzić pełną księgowość, a wszyscy wspólnicy podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Komplementariusz może reprezentować spółkę, ale komandytariusz może jedynie działać jako jej pełnomocnik.

Wynagrodzenie jest ustalane na podstawie udziału w zyskach, który jest taki sam dla każdego z komplementariuszy, a udział komandytariuszy jest proporcjonalny do ich wkładu.

Spółka komandytowo-akcyjna

Spółka komandytowo-akcyjna to rodzaj spółki, którą można założyć jedynie przy współudziale co najmniej dwóch wspólników - komplementariusza i akcjonariusza. Nazwa spółki musi zawierać nazwisko lub firmę jednego z komplementariuszy oraz dopisek "spółka komandytowo-akcyjna". Przed rejestracją spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) konieczne jest spełnienie tych wymagań.

W przypadku spółki komandytowo-akcyjnej, komplementariusz ponosi pełną odpowiedzialność za zobowiązania firmy swoim majątkiem (wspólnie z pozostałymi wspólnikami), co oznacza, że w przypadku niewypłacalności spółki może zostać obciążony swoim prywatnym majątkiem. Wymagany kapitał na rozpoczęcie działalności wynosi co najmniej 50 000 zł.

Spółka komandytowo-akcyjna podlega pełnej księgowości, a podatek dochodowy od osób prawnych wynosi 19% lub 9%. Komplementariusz może reprezentować spółkę, natomiast akcjonariusz pełni rolę pełnomocnika. Wspólnicy spółki uczestniczą w zysku zgodnie z proporcją wniesionych wkładów.

Spółka z o.o.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) to forma biznesowa, którą można założyć przez jednego lub dwóch wspólników. W nazwie spółki musi pojawić się określenie "sp. z o.o." i konieczne jest jej zarejestrowanie w Krajowym Rejestrze Sądowym. Spółka odpowiada za swoje zobowiązania za pomocą zgromadzonych aktywów, natomiast wspólnicy ponoszą odpowiedzialność wyłącznie do wysokości swoich wkładów.

Do założenia spółki z o.o. wymagany jest kapitał zakładowy w wysokości co najmniej 5000 zł. Spółka podlega pełnej księgowości, a jej dochód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym w wysokości 19% lub 9%. Reprezentacją spółki zajmuje się Zarząd, który może składać się z jednej lub kilku osób.

Wspólnicy mają prawo do swoich udziałów w zyskach spółki, o ile tak wynika ze sprawozdania finansowego.

Spółka akcyjna

Spółka akcyjna (S.A.) to forma przedsiębiorstwa, która wymaga, aby przynajmniej jeden ze wspólników ponosił odpowiedzialność za zobowiązania. Aby zarejestrować taką spółkę, konieczna jest rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS).

Wymagany kapitał na start w przypadku S.A. jest ustalony i wynosi co najmniej 100 000 zł.

Podatek dochodowy dla spółki akcyjnej wynosi 19% lub 9%, a spółka ta jest zobowiązana do prowadzenia pełnej księgowości.

Spółka akcyjna jest reprezentowana przez zarząd, który składa się z co najmniej dwóch osób lub członka zarządu i prokurenta. Zarząd odpowiada za prowadzenie spraw bieżących przedsiębiorstwa oraz reprezentację przedsiębiorstwa na zewnątrz.

Akcjonariusze spółki akcyjnej mają prawo do udziału w zysku zgodnie z posiadanymi akcjami.

Działalność nierejestrowana

Jest to specyficzna forma prowadzenia firmy, która jest dozwolona tylko w przypadku, gdy miesięczny przychód nie przekracza połowy minimalnego wynagrodzenia, a w ciągu ostatnich 60 miesięcy nie wykonywano innej działalności gospodarczej. Właściciel takiego biznesu nie podlega ani ubezpieczeniom społecznym, ani zdrowotnym, a także nie musi odprowadzać podatku dochodowego od uzyskanych dochodów.

W założeniu działalności gospodarczej i rejestracji firmy pomoże Ci: https://www.ifirma.pl/rejestracja-firmy